Przejdź do zawartości

Język selkupski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
шöйӄумый эты
Obszar

Rosja (Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny, Obwód tomski, Kraj Krasnojarski)

Liczba mówiących

1023 (2010)[1]

Pismo/alfabet

cyrylica (alfabet selkupski)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 5 rozwojowy
Kody języka
ISO 639-2 sel
ISO 639-3 sel
IETF sel
Glottolog selk1253
Ethnologue sel
GOST 7.75–97 сел 590
WALS skp
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język selkupski (dawniej określany jako język ostiak-samojedzki)[2] – język z grupy języków samojedzkich należących do rodziny uralskiej.

W 1989 r. podano, że ma 1800 użytkowników[3]. Według danych z 2010 r. posługuje się nim nieco ponad 1000 osób[4]. Dawniej służył jako regionalna lingua franca[4].

Selkupski razem z wymarłym językiem kamasyjskim (sajan-samojedzkim) należy do południowego zespołu języków samojedzkich. Używany jest przez ludność zamieszkującą zachodnią Syberię, między rzekami Ob i Jenisej. W języku selkupskim występuje kilka (ok. 5) zróżnicowanych dialektów. Różnice między poszczególnymi dialektami są dość duże, nawet sama nazwa języka selkupskiego w każdym z dialektów jest nieco odmienna. Po selkupsku język ten nazywany jest (w poszczególnych dialektach tego języka): šöľqumyt әty, čumyľ qumyt әty, śüssü qumyt әty, šöš qumyt әty, tüj qumyt әty.

T. Salminen (2007) uznaje selkupski za grupę trzech języków (północny, centralny, południowy)[5]. Najwięcej użytkowników ma selkup północny[3].

Język selkupski należy do języków zagrożonych wymarciem, jest bowiem wypierany przez język rosyjski.

Do zapisu języka selkupskiego stosowana jest cyrylica; język ten w formie pisemnej pojawił się po roku 1930.

Alfabet

[edytuj | edytuj kod]

Alfabet selkupskiego języka literackiego (oparty na dialekcie tazowskim)[6]:

А а Ӓ ӓ Б б В в Г г Д д Е е Ә ә Ё ё Ж ж З з
И и І і Й й К к Ӄ ӄ Л л М м Н н Ӈ ӈ О о Ө ө
Ӧ ӧ П п Р р С с Т т У у Ӱ ӱ Ф ф Х х Ц ц Ч ч
Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Spis z 2010 r.
  2. Salminen 2007 ↓, s. 229.
  3. a b Salminen 2007 ↓, s. 263.
  4. a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Selkup, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
  5. Salminen 2007 ↓, s. 218, 231.
  6. A. Kuzniecowa: Selkupskij jazyk. Petersburg: filia wyd. Proswieszczenije, 2002, s. 14–15, 37. ISBN 5-09-005259-X.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]